Verticale freesmachine 

Een verticale freesmachine, ook wel toupie, is een krachtige machine waarmee je hout en andere materialen kan bewerken. Je kan er rechte en gebogen profielen, sponningen, groeven en speciale verbindingen mee maken. De machine heeft een draaiende frees die materiaal wegneemt om een gewenste vorm te creëren. 

Hoe werkt een verticale freesmachine? 

Een verticale freesmachine heeft een vlakke tafel en een draaiende as (freesas) die recht omhoog staat. Op deze as wordt de frees (het snijgereedschap) gemonteerd. 

• Je kan de hoogte en diepte van de frees instellen en bij sommige machines met een kantelbare as kan je ook de hoek aanpassen. Daarna stel je de geleiders goed in en plaats je de veiligheidskap. 
• Het werkstuk schuif je voorzichtig en gelijkmatig langs de draaiende frees. De frees draait heel snel en verwijdert materiaal om de juiste vorm te maken. Door een constante snelheid te houden, krijg je een mooie, gladde afwerking. 

Sommige freesmachines hebben een aanvoerapparaat dat het werkstuk automatisch door de machine duwt.  

Soorten verticale freesmachines 

Machines met vaste freesassen 

• Basisversie van de machine. 
• De freesas staat vast; alleen de frees zelf kan worden verwisseld. 

Machines met kantelbare freesassen

• De as kan kantelen, waardoor je makkelijker onder een hoek kan werken. 
• Ideaal voor sierlijsten, afrondingen en hoekafwerkingen. 

Kantelbare freesas met 5-assensturing

• De positie van de frees wordt automatisch ingesteld. 
• Perfect voor precisie-werk zoals raam- en deurconstructies. 

Belangrijke onderdelen & instellingen

Snijgereedschap 

Wat je met de machine kan maken, hangt af van het snijgereedschap. Er zijn verschillende soorten frezen zoals: 

• Sponningfrezen
• Groeffrezen 
• Profielfrezen 
• Complete frezensets voor ramen 

Op het snijgereedschap vind je belangrijke info: 

• Merk en type van de frees 
• MEC-MAN aanduiding (mechanisch of manueel aanvoergereedschap) 
• Diameter van het asgat en freesblad 
• Geschikt toerental en materiaalinformatie 
• Info zoals metaallegering, aantal messen

!! Gebruik alleen frezen met de aanduiding 'MAN'  (handmatige aanvoer). Ook bij het gebruik van een aanvoerapparaat.

Invulringen

• De tafel heeft een grotere opening om frezen van verschillende diameters te plaatsen. 
• Zorg ervoor dat de opening zo klein mogelijk is. Dat maakt het werken stabieler en veiliger
  • Meestal wordt de opening van het gat aangevuld met invulringen. 
  • Bij sommige machines kan de as vooruit en achteruit bewegen. Zo blijft de opening rond het snijgereedschap klein. 

Freesgeleider

De machine heeft twee verstelbare geleiders (hout of aluminium). Deze geleiders zijn in diepte instelbaar en kunnen zijwaarts worden verschoven om de freesopening te regelen. Voor maximale veiligheid en stabiliteit wordt de opening zo klein mogelijk gehouden. 

Freesmachines hebben een integraalgeleider

• Draaibare lamellen zorgen voor geleiding onder en boven de machine. 
• Dit biedt extra veiligheid en stabiliteit bij het frezen. 

Freesmachines met extra precisie-instellingen geleider

• Voorzien van twee handwielen en mechanische of digitale aflezing tot 0,1 mm nauwkeurig. 
• Eén handwiel verplaatst de volledige freesgeleider tot de juiste positie. Het andere handwiel bepaalt de afname voor een precieze instelling. 

Afschermkap

Een veiligheidsvoorziening die in hoogte en breedte verstelbaar is, afhankelijk van het type frees en de grootte van het werkstuk. Sommige kappen bewegen mee met het werkstuk. 

Doorvoerapparaat

Het gebruik van een doorvoerapparaat wordt sterk aanbevolen voor extra veiligheid en precisie. Het apparaat bestaat uit aanvoerrollen, meestal gemaakt van rubber, die het werkstuk langs de freesas voeren. De rollen drukken het werkstuk op de tafel of tegen de geleider. 

• De rollen worden ongeveer 7 mm lager dan de dikte of breedte van het werkstuk ingesteld. 
• Ze staan licht schuin ten opzichte van de geleider of de tafel om goed aan te drukken. 
• Kan meerdere snelheden hebben of een variabele snelheid.  

Automatisering & software

• Moderne machines zijn computergestuurd
• Instellingen via touchscreen
• Goede software bespaart tijd en maakt het werk nauwkeuriger

Veilig en nauwkeurig werken met de verticale freesmachine 

• Plaats snijgereedschap zo laag mogelijk op de freesas om trillingen te beperken
• Gebruik alleen frezen met het opschrift 'MAN' (handmatige aanvoer)
• Controleer voor het starten of het snijgereedschap vrij draait
• Wees voorzichtig bij het plaatsen van het snijgereedschap om snijwonden te voorkomen
• Frees NOOIT zonder een goed ingestelde beschermkap of zonder een automatisch aanvoerapparaat
• Houd de noodknoppen vrij voor een directe stop in geval van nood
• Pas de veiligheidsinstructies toe en lees de veiligheidsinstructiekaart (VIK) voordat je begint
• Zorg voor een goede stofafzuiging en draag persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) zoals een veiligheidsbril en gehoorbescherming en vermijd losse kleding of haren
• Zorg voor een opgeruimde werkplek om struikel- en glijgevaar te voorkomen 
• Schakel de machine uit zodra je kaar bent, bij het instellen, gereedschapswissel of bij onderhoud

Werk veilig en nauwkeurig voor het beste resultaat!