Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's)

Als je met hout werkt, gebruik je vaak machines. Die kunnen gevaarlijk zijn. Sommige maken veel lawaai, andere zorgen voor stof in de lucht. Dat is slecht voor je oren, longen, ogen en meer. Daarom moet je je goed beschermen. Dat doe je met persoonlijke beschermingsmiddelen, oftewel PBM’s. PBM’s zijn geen luxe. Ze zijn verplicht als je veilig wil werken. 

Wanneer moet je PBM’s dragen? 

Eerst wordt er gekeken of er andere manieren zijn om het werk veilig te maken zoals centrale stofafzuiging of een geluidskast rond een machine, dat noemen we collectieve beschermingsmiddelen (CBM). Maar als dat niet genoeg is, moet jij zelf bescherming dragen, zoals een gehoorbeschermer of stofmasker. 

Zijn PBM’s voorgeschreven? Dan ben je verplicht ze te dragen! 

Let op: ‘Persoonlijk’ betekent dat je alleen je eigen PBM’s gebruikt, niet die van iemand anders. Zorg er ook goed voor en bewaar ze op het werk. 

Gehoorbescherming 

Bescherming tegen luid lawaai: Langdurige blootstelling aan lawaai kan leiden tot blijvende gehoorschade, zoals gehoorverlies en oorsuizingen. Vanaf 80 dB is er al kans op gehoorschade. Met een afkortzaag produceer je al 92 dB, met een haakse slijper al 105 dB. 

Soorten gehoorbescherming

• Oordoppen 
• Oorkappen 
• Otoplastieken (op maat gemaakte oordoppen) 

Veiligheidsbril

Beschermt je tegen rondvliegend hout, splinters, stof: Hoe dikker de lenzen van je bril, hoe beter ze beschermd zijn tegen impact. Soms wordt er op de lenzen ook een coating aangebracht. 

• ‘K’ op de bril? → Bescherming tegen krassen.
• ‘N’? → Bescherming tegen aandampen. 

Soorten veiligheidsbrillen

• Brillen
• Gelaatschermen 
• Maskers 

Zorg dat de bril goed zit, dan draag je hem ook écht. 

Ademhalingsbescherming 

Bescherming tegen fijn stof en giftige dampen: Als je hout zaagt, komt er fijn stof vrij dat slecht is voor je longen. Sommige houtsoorten maken je kortademig. En sommige stoffen in hout, zoals tannines of de lijm in plaatmateriaal, zijn zelfs kankerverwekkend. Ook dampen van verf of lijm kunnen je luchtwegen irriteren. 

Soorten mondmaskers

1. Stofmaskers met FFP-nummer (eenmalig gebruik)
   • FFP1: tegen ongevaarlijk stof (bv. zand, huisstof) 
   • FFP2: tegen schadelijk stof — beste keuze voor houtbewerking 
   • FFP3: beschermt beter dan FFP2 — voor hardhout of bij veel stof
     • Staat er ‘NR’ op het masker? Dan is het niet herbruikbaar.
     • Staat er een ‘D’? Dan kan je het meerdere keren per dag gebruiken. 
2. Maskers met vervangbare filters (herbruikbaar) 
   • P1: half gezichtsmasker 
   • P2: volledig gezichtsmasker 
   • P3: extra bescherming, hele gezicht 

Uitademventiel (‘V’)

Sommige maskers hebben een klepje dat het uitademen makkelijker maakt. Zo krijg je geen warm en benauwd gevoel in je masker.

Combineer maskers altijd met goede ventilatie en stofafzuiging voor maximale bescherming. 

Veiligheidsschoenen

Essentieel om je voeten te beschermen tegen gladde oppervlakken, vallende of scherpe voorwerpen op de vloer. Waarop letten bij veiligheidsschoenen: 

• Beschermneus (staal, kunststof of composiet) 
• Goede zool: tegen scherpe dingen, koud, gladheid 
• Comfort: moet stevig én comfortabel zitten 
• Ventilatie: voor lange werkdagen 
• Pasvorm: hou rekening met dikke sokken of steunzolen 

Handschoenen

Je handen zijn kwetsbaar: Je kan splinters of snijwonden oplopen. Draag dus altijd de juiste handschoenen voor de klus. Waarop letten bij handschoenen?

• Pictogrammen op de verpakking vertellen waarvoor ze dienen 
• Maat is belangrijk: te groot of te klein = gevaarlijk 

Let op: Gebruik geen handschoenen bij draaiende machines! De handschoen kan erin vast komen te zitten. 

Soorten handschoenen

• Handschoen in textiel: Lichte weerstand tegen mechanische risico’s en tegen vuil worden van de handen. 
• Handschoen in leder: Zware, ruwe en scherpe materialen, voor groot risico op snijwonden.  
• Synthetische handschoen: In vochtige omstandigheden en bij chemische producten. 
• Wegwerphandschoen: Voor eenmalig gebruik.